Kaplica zakonna, podobnie jak i założona dawnej komandoria templariuszy u joannitów w Chwarszczanach, jest wyjątkowa pod wieloma względami. Szczególne wartości reprezentuje architektura średniowiecznej świątyni, malowniczo położonej w krajobrazie i ściśle powiązanej ze swoim otoczeniem, Płaskie wyniesienie, na którym została  zbudowana oraz teren przylegający, ograniczony ciekami wodnymi, z historycznymi zabudowaniami dawnego folwarku, zespołem młyńskim i kuźnicą oraz ich wzajemnymi powiązaniami przestrzennymi, składają się na szczególne wartości krajobrazowo-kulturowe.

Reliktem zabudowy dawnej komandorii templariuszy u joannitów jest gotycka kaplica, obecnie kościół parafii w Sarbinowie. Jest to budowla murowana z kamienia i cegły, wzniesiona na planie prostokąta, o trójprzęsłowej przestrzeni,  zamkniętej w części wschodniej  pięcioma bokami ośmioboku. Bryła budowli opięta jest masywnymi,uskokowymi przyporami zastępionymi w narożach nasady przez nakryte kopułowo, cylindryczne wieże.

Większość badaczy uważa kaplicę za obiekt powstały w dwóch etapach. Pierwsza świątynia chwarszczańska miała zostać wzniesiona w trzeciej ćwierci XIII w. jako budowla oparta na planie prostokątnym ze starannie obrobionych granitowych kwadr. Pamiątką tamtej realizacji jest dolna część fasady zachodniej oraz dolna partia murów obwodowych wzniesionych z materiału rozbiórkowego.

Druga świątynia  została wzniesiona około  1280 roku jako budowla ceglana, gotycka. Wewnątrz zachowały się średniowieczne malowidła ufundowane w okresie joannickim, w pierwszej połowie XV w., przedstawiające sylwetki prowadzących rozmowę Apostołów i Świętych Męczennic. W tym samym stuleciu dodano jeszcze, na wprost wejścia bocznego, malowidło ze Św. Krzysztofem niosącym Chrystusa. Jest to jeden z największych  tego rodzaju zespołów średniowiecznego malarstwa w regionie, a jego wartości artystyczne świadczą o znacznych możliwościach finansowych fundatora.

O malowidła naścienne zapytałam osobę dorosłą i rówieśnika. A oto ich wypowiedzi :  ” Po odnowieniu malowideł ściennych obrazy nabrały wyraźniejszych kształtów i kolorów. Miło jest patrzeć na odnowione freski. Kiedy wszystko zostanie odnowione, nasza kaplica będzie nie tylko największym zabytkiem, który przyciągnie jeszcze większą uwagę turystów, lecz także jedną z najlepiej zachowanych komandorii templariuszy.” – osoba dorosła.

” Freski w kaplicy w Chwarszcznach zostały niedawno odnowione. Malowidła znajdujące się na ścianach kaplicy bardzo mi się podobają. Za każdym razem, gdy jestem w kościele, to dokładnie oglądam te dzieła. Zauważam, że został zachowany tam najmniejszy szczegół. Gdy freski już w całości zostaną odnowione, na pewno przyciągną wielu turystów.” – rówieśnik.

Prawdziwym skarbem Chwarszczan i Szlaku Templariuszy jest nie tyle samo miejsce, lecz ludzie – mieszkańcy wsi i amatorzy historii z całego kraju. Ludzie, który miewają różne życiowe cele, zwykli mieszkańcy, wędrowcy, naukowcy, również osoby reprezentujące instytucje – gminę, parafię, stowarzyszenia, przedsiębiorstwa, ale jednak działający razem, poświęcający swój czas w ramach jednej idei. Najbardziej spośród wszystkich  wypada jednak cenić ludzi bezimiennych, którym przyświęcają słowa templariuszy – “Non nobis Domine, non nobis, sed nomini Tuo da gloriam” (w. tłumaczeniu z j.łacińskiego – “Nie dla nas, Panie, nie dla nas, lecz dla chwały Twojego imienia”).

Od początku stało się jasne, że głównym miejscem, obiektem wszystkich działań, jest kaplica templariuszy w Chwarszczanch  ze swoją ponad siedemsetletnią historią. Oryginalność formy i symboliki architektury  oraz artystyczna waga zdobiącego wnętrze zespołu fresków z około XIV w., jednego z najwartościowszych przykładów malarskiego wystroju średniowiecznej budowli – to prawdziwy skarb pozostawiony przez templariuszy i ich następców.