Jako przyszła skrzypaczka, już za 8 miesięcy Muzyk I stopnia :) z wielkim zainteresowaniem usiadłam przed telewizorem, by śledzić losy konkursowiczów. Konkurs odbywał się niestety również w godzinach przedpołudniowych, kiedy jestem w szkole, jednak dzięki „aplikacji Wieniawski” i transmisji online mogłam uczestniczyć w konkursie cały czas.

Największym zaskoczeniem 2 etapu konkursu był dla mnie moment, gdy usłyszałam „Legendę” H. Wieniawskiego- utwór nad którym sama teraz pracuję J Nie mogłam oderwać się od telewizora, z zazdrością ale i ekscytacja słuchałam , jak dojrzali skrzypkowie grają utwór, z którym obecnie „toczę walkę”. Zrozumiałam ile pracy mnie jeszcze czeka, choć z drugiej strony doszło do mnie jak trudne i odpowiedzialne zadanie powierzył mi mój nauczyciel.

Od początku konkursu kibicowałam oczywiście Polakom Robertowi Łaguniakowi, Marii Włoszczowskiej, Celinie Kotz, choć moje serce skradł również Amerykanin Lin Richard i Japończyk Okamoto Seiji.

Nie można zapominać również o instrumentach, głównych bohaterach konkursu.  Anna Orlik  grała na ponad 300 letnich  skrzypcach Nicolo Gagliano 1735 z kolekcji Royal Academy of Music, Amelia Maszońska grała na skrzypcach Josefa Hela z roku 1882, zbudowanych według Stradivariego.

Wyniki konkursu dla znawców były podobno zaskoczeniem, nie mnie to oceniać, jestem za młodym skrzypkiem, by wychwycić niuanse w grze tak wybitnych muzyków, a na tym etapie konkursy właśnie takie drobne elemenciki decydowały o wielkich Wygranych jak i Przegranych. Jeden z krytyków ocenił tegoroczny konkurs na trójkę z plusem: „XV Międzynarodowy Konkurs Skrzypcowy im. Wieniawskiego przechodzi do historii. Jego poziomo kreśliłbym jako średni. Na trójkę z plusem. Nie wszystkie nowości wprowadzone przez szefa jurorów Maxima Vengerova zdały egzamin. Pierwszy etap był zbyt długi – blisko 50-minutowe prezentacje 40 uczestników okazały się morderczym wyzwaniem. Już w połowie recitalu wiadomo było, kogo chcemy słuchać dalej. W trzecim – „chwila” z Bachem (do 4 minut) i aż dwie części z dzieł Mozarta (wybranego koncertu i Symfonii Koncertującej) wyraźnie zachwiały proporcjami między różnymi tradycjami muzycznymi.

Jedynie drugi etap – z sonatą, utworem Kreislera i kompozycją dowolną – nie nudził i zaciekawiał, jednocześnie stawiając uczestnikom konkretne zdania techniczne i formalne. Finał z dwoma koncertami jest dyskusyjny. Choć obowiązek grania jednego z dwóch koncertów patrona konkursu powinien być zachowany. Zwłaszcza, że młodzi skrzypkowie, co sami przyznają, Wieniawskiego uczą się specjalnie z myślą o przyjeździe do Poznania.”

Ale zanim dowiecie się, kto został zwycięzcą 15. Międzynarodowego Konkursu im. H. Wieniawskiego zachęcam do zapoznania się z jego krótką historiąJ
Międzynarodowy Konkurs Skrzypcowy im. H. Wieniawskiego organizowany przez Towarzystwo Muzyczne im. Henryka Wieniawskiego w Poznaniu jest członkiem-założycielem Światowej Federacji Międzynarodowych Konkursów Muzycznych z siedzibą w Genewie (World Federation of International Music Competitions – WFIMC). Federacja, utworzona przez trzynaście międzynarodowych konkursów muzycznych, powstała w 1957 r. Obecnie WFIMC zrzesza ponad 120 członków – konkursów muzycznych charakteryzujących się najwyższymi artystycznymi i organizacyjnymi standardami. Członkowie Federacji odgrywają ważną rolę, wskazując i promując najbardziej obiecujące talenty muzyki klasycznej, wspomagając rozwój ich kariery – poprzez umożliwienie im zaistnienia na scenie konkursowej przed wybitnymi jurorami, publicznością oraz mediami

Od osiemdziesięciu lat Henryk Wieniawski patronuje Międzynarodowym Konkursom Skrzypcowym, od 1952 roku odbywają się one w Poznaniu; w 2016 roku – po raz piętnasty. Oczekiwani są na nim przedstawiciele kolejnej generacji młodych wirtuozów, wychowanych już w globalizującym się świecie. Częstokroć urodzonych w jednym kraju, nauki pobierających w innym, a zamieszkałych jeszcze gdzie indziej. Na co dzień poddawanych wpływom różnych kultur. Łączy ich jednak muzyka i – jak zawsze – potrzeba zmierzenia z rówieśnikami swoich talentów, umiejętności technicznych, wyobraźni artystycznej. Na miejsce konfrontacji wybrali Poznań.

A teraz sięgnijmy pamięcią do początków konkursu.

W 1935 roku – w setną rocznicę urodzin naszego patrona – jego bratanek Adam, sam też kompozytor, zainicjował w Warszawie międzynarodowe spotkania młodych skrzypków; w glorii pierwszych laureatów opuścili je: Francuzka  Ginette Neveu  (z I nagrodą), u progu wielkiej kariery, tragicznie przerwanej katastrofą lotniczą, Rosjanin  Dawid Ojstrach  (II nagroda), o którego późniejszej roli w światowej wiolinistyce wprost nie uchodzi przypominać oraz Anglik   Henry Tamianka (III nagroda). Wśród nagrodzonych byli też m.in. Ida Haendel ,  Bronisław Gimpel ,  Grażyna Bacewicz i wielu innych, którym wojna pokrzyżowała artystyczne drogi, a także przerwała tak pięknie rozpoczęte dzieje konkursu.

Po 17 latach szczęśliwie odrodził się on w Poznaniu – mieście, które wobec zniszczonej stolicy – z wielu względów najbardziej było predestynowane do tej roli. Uwielbiał je kiedyś sam Wieniawski. I chociaż w grudniu 1952 roku zjawiło się tutaj zaledwie 23 skrzypków z 7 krajów, to niektóre ich nazwiska do dzisiaj poruszają melomanów. Zwyciężył młodziutki  Igor Ojstrach (syn Dawida). Tuż za nim (z II nagrodą ex aequo) byli  Wanda Wiłkomirska i Rosjanin  Julian Sitkowiecki. III Konkurs (1957 r. z 45 uczestnikami z 16 państw i m.in. z  Dawidem Ojstrachem w jury), to rywalizacja między Rosjanką  Roza Fajn  i faworytem publiczności, Amerykaninem  Sidney Harthem. W 1962 r., już przez nikogo nie kwestionowanym zwycięzcą został jego rodak, fenomenalny  Charles Treger. Pięć lat później (1967 r.) triumfował po raz pierwszy Polak Piotr Janowski. VI Konkurs w 1972 r. należał do trzech skrzypaczek: Rosjanki  Tatiany Grindienko, Japonki  Shizuki Ishijkawy i Polki  Barbary Górzyńskiej, za to następny w 1977 r. zdominowali mężczyźni:  Wadim Brodski,  Piotr Milewski i  Michaił Waiman. Kolejny turniej (1981 r.) rozegrał się z legendarnym Henrykiem Szeryngiem w roli szefa jurorów i pod znakiem dominacji Japończyków; Obok  Keiko Urushihary (I miejsce), jeszcze cztery główne nagrody im przypadły w udziale. IX Konkurs (1986 r.), to triumf Rosjanina Ewgenija Buszkowa. Natomiast jubileuszowa, dziesiąta edycja (1991 r.), z rekordową w całej historii liczbą 54 uczestników, zakończyła się podwójnym sukcesem Polaków – Nizioła Bartłomieja  i  Piotra Pławnera. Tymczasem w 1996 r. jurorzy pod honorowym przewodnictwem Yehudi Menuhina, nie znaleźli osobowości godnej złotego medalu i dopiero II nagrodą obdarzyli Japonkę Reiko Otani.

Pierwszy w tym stuleciu, a dwunasty z kolei Konkurs Wieniawskiego w 2001 roku otworzył nowy rozdział w dziejach turnieju. Organizatorzy zdecydowali się powierzyć współautorstwo programu, regulaminu i składu jury  Shlomo Mintzowi, wioliniście i pedagogowi o uznanym, międzynarodowym autorytecie. Artysta rzeczywiście przyciągnął sporą gromadę ponad 100 ciekawych talentów, spośród których sam wyselekcjonował 46 kandydatów do właściwej rywalizacji. Wygrała ją 16-letnia Rosjanka  Alen Bayeva. Trzynasta edycja była efektem doświadczeń poprzedniej. Wraz z zarządem Towarzystwa im. Henryka Wieniawskiego w Poznaniu, wspartym zespołem konsultantów w kraju i za granicą, współtworzył ją  Konstanty Andrzej Kulka, jeden z najznakomitszych polskich artystów – muzyków. On też, razem z Wanda Wiłkomirska i  Bartłomiejem Niziołem  – przedstawicielami dwóch, jakże różnych generacji laureatów Konkursu oraz ośmioma autorytetami gry skrzypcowej ze świata, poszukiwał najgodniejszych młodych wirtuozów lauru Wieniawskiego 2006. Godność tę uzyskała Polka  Agata Szymczewska, wykształcona w poznańskiej Akademii Muzycznej oraz w Wyższej Szkole Muzycznej w Hanowerze. Czternasta edycja należała do wyjątkowych. Funkcję przewodniczącego jury objął skrzypek światowego formatu  Maxim Vengeroy. Honorową przewodniczącą została  Ida Haendel. Po raz pierwszy uczestnicy byli kwalifikowani do konkursu na podstawie preselekcji, które w dziewięciu miastach świata (w Bergamo, Londynie, Quebecu, Jokohamie, Seulu, Moskwie, Baku, Brukseli i Poznaniu) osobiście przeprowadził Vengerov. Nowością był również etap z orkiestrą kameralną. Pierwszą nagrodą i Złotym Medalem Towarzystwa Muzycznego im. H. Wieniawskiego została uhonorowana wybitnie utalentowana koreańska skrzypaczka  Sovoung Yoon.

Program tej edycji konkursu jak zawsze był wymagający, ale jednocześnie zapierający dech w piersiach. Składał się z czterech etapów:

I etap

1. L. van Beethoven: jedna część (wg wyboru Jury*) z przygotowanej sonaty na skrzypce i fortepian

2. H. Wieniawski – jeden z Kaprysów z op. 10

3. H. Wieniawski – jeden utwór do wyboru spośród:
Polonez D-dur op. 4
Wariacje na temat własny op. 15
Scherzo-Tarantella g-moll op. 16
Fantazja na tematy z opery Faust Ch. Gounoda op. 20
Polonez A-dur op. 21

4. Utwór dowolny spośród:
H. W. Ernst –  Grand Caprice na temat pieśni F. Schuberta Der Erlkönig op. 26
H. W. Ernst – Wariacje na temat pieśni Ostatnia róża lata
N. Milstein – Paganiniana
K. Penderecki – La follia1
E. Ysaÿe – III Sonata d-moll op. 27 Ballada, VI Sonata E-dur op. 27

5. K. Szymanowski – do wyboru spośród:
Romans D-dur op. 23
Mity op. 30: 1. Źródło Aretuzy, 2. Narcyz, 3. Driady i Pan

II etap 

1. F. Kreisler – utwór dowolny na skrzypce i fortepian (do 4 minut)

2. Utwór dowolny spośród:
P. Czajkowski – Medytacja
G. Fauré – Apres un reve
J. Joachim – Romans B-dur op. 2
J. Massenet – Medytacja na tematy z opery Thaïs
S. Rachmaninow – Wokaliza op. 34 nr 14
H. Wieniawski – Legenda op. 17

3. Sonata na skrzypce i fortepian do wyboru spośród:
B. Bartók (1-2)
J. Brahms (1-3)
E. Elgar
G. Fauré (1-2)
C. Franck
E. Grieg (1-3)
M. Ravel
F. Schubert – Sonata A-dur D. 574
R. Schumann (1-3)

III etap 

1. W. A. Mozart – pierwsza część jednego z koncertów skrzypcowych, do wyboru spośród:
G-dur, KV 216
D-dur, KV 218
A-dur, KV 219
Uczestnik może sam wybrać dowolną z dostępnych kadencji. Dopuszcza się również wykonanie kadencji własnego autorstwa.

2. W. A. Mozart – pierwsza część Sinfonii Concertante Es-dur KV 364

3. J. S. Bach – jedna część z sonat i partit** na skrzypce solo (czas trwania do 4 minut)

IV etap

1. H. Wieniawski – jeden z koncertów na skrzypce i orkiestrę:
I Koncert skrzypcowy fis-moll op. 14
II Koncert skrzypcowy d-moll op. 22

2. Jeden z koncertów na skrzypce i orkiestrę, do wyboru spośród:
L. van Beethoven – Koncert skrzypcowy D-dur op. 61
J. Brahms – Koncert skrzypcowy D-dur op. 77
M. Bruch – II Koncert skrzypcowy d-moll op. 44
A. Dvořák – Koncert skrzypcowy a-moll op. 53
M. Karłowicz – Koncert skrzypcowy A-dur op. 8
K. Lipiński – II Koncert skrzypcowy Wojskowy D-dur op. 21
S. Prokofiew – I Koncert skrzypcowy D-dur op. 19
N. Paganini – I Koncert skrzypcowy D-dur op. 6
J. Sibelius – Koncert skrzypcowy d-moll op. 47, pierwsza wersja***
D. Szostakowicz: I Koncert skrzypcowy a-moll op. 77
K. Szymanowski: I Koncert skrzypcowy op. 35

Warto wspomnieć, że ponad 250 młodych skrzypaczek i skrzypków, reprezentujących czterdzieści krajów, zgłosiło chęć wzięcia udziału w przesłuchaniach preselekcyjnych, których celem jest wyłonienie uczestników , 15. Międzynarodowego Konkursu Skrzypcowego im. H. Wieniawskiego który odbył się w Poznaniu, w dniach 8-23 października 2016 r. Jest to rekordowa, niespotykana dotąd liczba zgłoszeń na Konkurs Wieniawskiego. Bardzo cieszył nas fakt, że Konkurs im. Wieniawskiego jest znany na świecie, a chętni do wzięcia w nim udziału są przedstawiciele aż tylu, nierzadko odległych, krajów, np. Australii, Nowej Zelandii, Brazylii, Wenezueli i USA.

Preselekcje odbyły się w czterech lokalizacjach, na trzech kontynentach (Ameryka Północna, Europa, Azja). Kandydatów przesłuchiwał osobiście przewodniczący Jury  Maxim Vengerov.

A oto wyniki preselekcji:

Preselekcje w Gdańsku

Szczęśliwcy, którzy przeszli preselekcję przez kilka dni udowadniali swoje zdolności muzyczne przed jury w składzie:

Krzysztof Penderecki – Honorowy Przewodniczący Jury

Maxim Vengerov – Przewodniczący Jury

Alena Baeva – laureatka I nagrody na 12. Międzynarodowym Konkursie Skrzypcowym im. H. Wieniawskiego (2001)
Zakhar Bron – laureat III nagrody na 7. Międzynarodowym Konkursie Skrzypcowym im. H. Wieniawskiego (1977)
Bartosz Bryła – zdobywca wyróżnienia na 8. Międzynarodowym Konkursie Skrzypcowym im. H. Wieniawskiego (1981)
Ilya Gringolts
Robert Kabara – laureat III nagrody na 9. Międzynarodowym Konkursie Skrzypcowym im. H. Wieniawskiego (1986)
Dong-Suk Kang
Konstanty Andrzej Kulka
Marios Papadopoulos (IV etap)
Mayumi Seiler
Kyoko Takezawa
Akiko Tatsumi (IV etap)
Vera Tsu
Peter Zazofsky – laureat III nagrody na 7. Międzynarodowym Konkursie Skrzypcowym im. H. Wieniawskiego (1977)

A oto i oczekiwane wyniki konkursu. Po 4 etapach konkursu jury postanowiło przyznać następujące nagrody:

I NAGRODA, 30 tys. Euro Veriko TCHUMBURIDZE, Gruzja/Turcja (NR KAT. 44)
II NAGRODA ex aequo, 20 tys. Euro Bomsori KIM, Korea Południowa (NR KAT. 14)
II NAGRODA ex aequo, 20 tys. Euro Seiji OKAMOTO, Japonia (NR KAT. 33)
IV NAGRODA, 10 tys. Euro Luke HSU, USA (NR KAT. 12)
V NAGRODA, 10 tys. Euro Richard LIN, Tajwan/USA (NR KAT. 23)
VI NAGRODA, 5 tys. Euro Maria WŁOSZCZOWSKA, Polska (NR KAT. 47)
VII NAGRODA, 5 tys. Euro Ryosuke SUHO, Japonia (NR KAT. 42)

Gratulując Zwycięzcom mam nadzieję, że Was nie zanudziłam J Pozostaje nam czekać na 16. Edycję konkursu, może kiedyś-w 2026 roku- i moje nazwisko przeczytacie na liście zwycięzców Międzynarodowego Konkursu im. H. Wieniawskiego.

Oliwia Guziuk