Kontaktowanie się z duchami zmarłych to obrzęd praktykowany na całym świecie. Praktykowali to również dawni słowianie, poprzez tak zwane Dziady. Niestety ostatnimi czasy zwyczaj ten zaczął zanikać, wraz z rosnącą popularnością Halloween. Jednak i to święto ma już bardzo mało wspólnego ze swoją genezą.
Jak dawniej kontaktowano się z duchami przodków?
Dziady to przedchrześcijański obrzęd zaduszny, który miał na celu ,,obcowanie żywych ze zmarłymi”, dzięki temu zdobywano przychylność duchów przodków (tak zwanych Dziadów), którzy regularnie powracali do swych dawnych siedzib.
Zgodnie z zasadami obrzędów przybywające do świata żywych dusze, należy godnie ugościć, co miało też im pomóc w osiągnięciu spokoju w zaświatach. Urządzano specjalne uczty w domach lub na cmentarzach, gdzie pojono dusze miodem, kaszą, jajkami, jutią i wódką.
W ramach obrzędu rozpalano też ogniska, które pełniły funkcję ,,sauny dla dusz”, oświetlały również drogę wędrującym duszom, by się nie zgubiły i żeby spędziły ten czas z bliskimi.
Pozostałością po tym elemencie obrzędu, są współczesne znicze palone na grobach.
Ogień w zniczach miał również inne znaczenie, miał uniemożliwiać wyjście na świat demonom, które w tym okresie przejawiały szczególną aktywność.
Bardzo ważną rolę w czasie obrzędów, odgrywali żebracy, którzy w wielu rejonach byli nazywani Dziadami. Wędrowni żebracy, byli uważani za medium i łączników ze światem duchów, dlatego zwracano się do nich z prośbą o modlitwy za dusze zmarłych, oferując im jedzenie lub pieniądze.
Podczas Dziadów obowiązywał zakaz jakichkolwiek prac i czynności, które mogłyby zakłócić spokój przybywających na ziemie dusz.
Zwyczaj obchodzenia Dziadów, był zależny od regionu. W Polsce były one obchodzone w różnych terminach;
-2 maja(zależnie od faz księżyca) obchodzono Wiosenne Święto Zmarłych
-oraz w nocy z 31 października na 1 listopada (nazywane były Zaduszkami lub Nocą Zaduszkową), co jednocześnie było przygotowaniem do Jesiennego Święta Zmarłych, obchodzonego 2 listopada
Jednak czy Dziady przetrwały do naszych czasów? Tak, ale są kultywowane w bardzo niewielu rejonach.
We wschodniej części Polski, na Białorusi, Ukrainie i części Rosji wynosi się w dwojakach jadło na groby zmarłych. Obrzęd Dziadów kultywowany jest w większości współczesnych ruchów neopogańskich, pod nazwą Święto Przodków.