Wielka Brytania

Na Wyspach Święta Bożego Narodzenia wyglądają zupełnie inaczej niż w naszym kraju. Brytyjczycy zaczynają świętowanie dopiero 25 grudnia (Christmas Day). W Wigilię zaś (Christmas Eve) celebracja ogranicza się do powieszenia skarpet (Christmas stockings), które w nocy z 24 na 25 zapełniają się prezentami. W Pierwszy Dzień Świąt rodziny i przyjaciele zbierają się na uroczystym obiedzie, na którym nie może zabraknąć nadziewanego, pieczonego indyka (roast turkey) oraz płonącego puddingu (Christmas pudding) – mieszanki mąki, bułki tartej, tłuszczu wołowego, marchewki, rodzynek i jajek, podlanej rumem, który podpala się zaraz przed podaniem (w puddingu ukryta jest srebrna moneta – ten, kto ją znajdzie, będzie miał, zgodnie ze zwyczajem, szczęście w nowym roku). Po tym obfitym daniu głównym na stołach mieszkańców Królestwa królują różnorakie desery – ciasto z bakaliami mocno nasączone brandy (Christmas cake), babeczki nadziewane masą bakaliową (mince pies) oraz cukierki z niespodzianką w środku (Christmas crackers). Brytyjczycy ubierają również choinkę (Christmas tree), lecz tradycja ta, podobnie jak do Polski, przywędrowała z Niemiec dopiero ok. 200 lat temu wraz z żoną króla Jerzego III, Charlotte. 26 grudnia jest znany jako Boxing Day (od pudełek (boxes) z prezentami). Wtedy domownicy otwierają czekające na nich podarki. W Zjednoczonym Królestwie narodziła się tradycja wieszania gałązek jemioły nad drzwiami – dwie osoby, które w jednej chwili znajdą się na progu pod jemiołą, muszą się pocałować. Brytyjczycy śpiewają także kolędy (Christmas carols) oraz wciąż bardzo chętnie, pomimo dostępności Internetu, wysyłają ozdobne kartki świąteczne (Christmas cards), które następnie ustawiają nad kominkiem lub na parapecie. Życzenia świąteczne składają sobie słowami „Merry Christmas”. Jednakże, nie można zapomnieć, że tradycje bożonarodzeniowe różnią się diametralnie w całej Wielkiej Brytanii, nie tylko pomiędzy krajami wchodzącymi w skład Królestwa, ale nawet poszczególnymi hrabstwami.

Niemcy

Świąteczna atmosfera jest obecna za naszą zachodnią granicą już od pierwszej niedzieli adwentu. Wtedy bowiem w miastach pojawiają się jarmarki świąteczne (Weihnachtsmärkte lub Christkindlesmärkte). Pierwsze kiermasze pojawiły się w bawarskim mieście Norymberga jeszcze w XIV wieku. Można tam znaleźć liczne łakocie, takie jak kartofle z marcepanu (Marzipankartoffeln), owoce w czekoladzie (Schokofrüchte) czy pierniczki (Lebkuchen), a także ozdoby świąteczne, zabawki i wiele innych fatałaszków związanych ze Świętami Bożego Narodzenia. Oczywiście nie może też zabraknąć grzanego wina z przyprawami korzennymi (Glühwein). To właśnie w Niemczech narodziła się tradycja odliczania czasu do Świąt kalendarzem adwentowym (Adventskalender), w którym pod każdym dniem kryje się słodka niespodzianka. Stąd pochodzi także choinka (Weihnachtsbaum), której ubieranie stało się tradycją w XVI-wiecznej Alzacji, a następnie zostało spopularyzowane przez Marcina Lutra, oraz wieniec adwentowy (Adventskranz), stworzony w 1839 roku przez hamburskiego pastora Johanna Hinricha Wicherna. Niemcy, podobnie jak Brytyjczycy, nie obchodzą specjalnie Wigilii (Heiligabend). Dopiero 25 grudnia odbywa się uroczysta rodzinna wieczerza. Zgodnie ze zwyczajem, pod każdym talerzem ma być pieniążek – ma to zapewnić pomyślność na nadchodzący nowy rok. Do potraw, które pojawiają się na niemieckich stołach, należy pieczona gęś (gebratene Gans), sałatka ziemniaczana (Kartoffelsalat) oraz strucla (Weihnachtsstollen), a także ciasteczka imbirowe w kształcie ludzików czy domków (Plätzchen). Niemcy bardzo chętnie śpiewają kolędy (Weihnachtslieder), w tym, skomponowaną przez austriackiego duchownego Franza Grubera i organistę Josepha Mohra, „Cichą noc” („Stille Nacht”). Prezenty zaś czekają na dzieci nie pod choinką a na świątecznym stole – czynność ich otwierania nazywana jest Bescherung. Niemcy składają sobie świąteczne życzenia słowami „Frohe Weihnachten” lub „Fröhliche Weihnachten”. Warto jednak zaznaczyć, że, tak jak w przypadku Wielkiej Brytanii, zwyczaje świąteczne są zupełnie odmienne w różnych regionach Niemiec.