Pobudza, rozbudza, czasem zabrudza. Miliony ludzi na całym świecie nie mogą się bez niej obejść.
Kto z nas wyobraża sobie dzień bez wypicia filiżanki ulubionej kawy? Podczas jednej z wyczekiwanych chwil w ciągu dnia, odrywamy się od codziennych obowiązków oraz delektujemy się smakiem i aromatem ulubionego naparu. Kofeina, jej właściwości każdy widzi na sobie – rano pozwala nam się szybciej dobudzić, wieczorem później zasnąć. I mimo to, że niektórzy twierdzą, że kawa ich usypia, fizjologicznie działa ona na wszystkich jednakowo. Podwyższenie tętna to błahostka w porównaniu z tym, co ten czarny napar majstruje w naszym układzie nerwowym.
Zalety kawy
– Działa pobudzająco, pomaga usunąć oznaki senności (choć u niewielkiego odsetka ludzi na świecie kawa nawet w niewielkich ilościach działa odwrotnie – usypia zamiast ożywiać). Ponadto kawa dotlenia mózg, poprawia koncentrację i pamięć krótkotrwałą.
– Naukowcy z uniwersytetu w Birmingham odkryli, że kawa może zapobiegać zanikom pamięci u osób starszych, ponieważ zawarta w niej kofeina zmienia elektryczną aktywność komórek mózgowych wzmacniając fale gamma odpowiedzialne za procesy uczenia się i zapamiętywania.
– Najważniejszą substancją odpowiedzialną za działanie kawy jest kofeina, która pobudza działanie kory mózgowej oraz całego centralnego układu nerwowego. Kofeina zmniejsza uczucie zmęczenia, wywołuje obniżenie napięcia mięśni gładkich, powodując odprężenie i lepsze samopoczucie.
Wady kawy
Jeśli zbyt często sięgamy po kawę, musimy wiedzieć o jej szkodliwym działaniu:
– Kofeina zawarta w kawie wypłukuje z organizmu magnez i wapń
– Kawa może wpływać na obniżanie nastroju,
– Spożywanie nadmiernej ilości kawy (powyżej trzech filiżanek dziennie) może powodować roztrzęsienie i nerwowość. Ponadto może mieć wpływ na obniżenie ogólnej kondycji oraz niekorzystny na układ krążenia,
– Kawa utrudnia zasypianie, dlatego nie należy jej pić 2-3 godziny przed pójściem spać,
– Kofeina jest alkaloidem i uzależnia. Przy dużym spożyciu organizm przestaje być wrażliwy na jej działanie,
– Kawa ze względu na działanie moczopędne sprzyja odwodnieniu,
– Nieznacznie zmniejsza płodność zarówno u kobiet jak i u mężczyzn,
– Nie jest zalecana dla kobiet ciężarnych oraz karmiących piersią. Są jednak doniesienia o jej korzystnym wpływie w czasie ciąży, dlatego dopuszczalna jest jedna słaba kawa dziennie.
Jaka ilość kawy jest bezpieczna dla naszego organizmu?
Tolerancja kofeiny u dorosłego człowieka jest różna. Decyduje o niej wiele czynników, m.in. zwyczaje żywieniowe, wiek, płeć, masa ciała czy też uwarunkowania zdrowotne. Optymalne spożycie u osób starszych to 100 – 300 mg kofeiny na dzień, czyli od 1 do 2 filiżanek kawy dziennie. Dawka 3 filiżanek jest już uznawana za maksymalną bezpieczną ilość dla osób zdrowych. Natomiast spożycie 1000 mg kofeiny dziennie może być już toksyczne dla naszego organizmu! Pamiętaj przy tym, że kofeina znajduje się nie tylko w czarnej kawie.
Małe wskazówki picia kawy.
– Kawę lepiej pić między posiłkami niż w trakcie. Nie dojdzie wtedy do zaburzeń wchłaniania składników odżywczych. Pamiętaj również, aby nigdy nie pić kawy na pusty żołądek.
-Ludzie znerwicowani, żyjący w ciągłym stresie powinni ograniczyć picie kawy.
-Osoby z nadciśnieniem lub innymi schorzeniami układu krążenia powinni zrezygnować z kawy lub pić kawę bezkofeinową. Obecnie produkowane kawy bezkofeinowe nie różnią się praktycznie smakiem i aromatem od kaw tradycyjnych.
-Od picia kawy (także tej bezkofeinowej) powinni się także powstrzymać wrzodowcy. Może ona znacznie zaostrzyć objawy chorobowe w wyniku zwiększonego wydzielania soku żołądkowego. Można również stosować kawę niskodrażniącą, która zalecana jest w chorobach serca i układu pokarmowego.
-Dodatkowo, aby zmniejszyć w naparze poziom substancji drażniących, powinniśmy pić kawę filtrowaną (z ekspresu) lub rozpuszczalną, a nie po prostu zalewaną wrzącą wodą w filiżance. Dzięki filtrowi oczyścisz ją ze szkodliwych substancji, np. diterpenów, które są odpowiedzialne za zwiększanie stężenia cholesterolu we krwi.
Widzimy zatem, że kawa ma swoje korzyści oraz wady. Pamiętając o prawidłowym sposobie parzenia oraz zasadzie wszystko z umiarem, będziemy mogli delektować się jej smakiem bez większych wyrzutów sumienia.