Szynszyla (Chinchilla) –rodzaj gryzoni z rodziny szynszylowatych obejmujący gatunki:
Chinchilla chinchilla – szynszyla krótkoogonowa
Chinchilla lanigera – szynszyla mała
Pochodzą z Ameryki Południowej, gdzie zamieszkiwały półpustynne tereny And. Szynszyle zamieszkiwały tereny aż 4 państw – Chile, Peru, Boliwii i Argentyny. Prowadziły typowo nocny tryb życia, który chronił je przed większymi drapieżnikami i ludźmi. Chowały się w trudno dostępnych szczelinach pomiędzy skałami i w różnego rodzaju norach.
PRZEMYSŁ FUTRZANY
Futro gryzoni stało się bardzo popularnym produktem handlowym ze względu na niesamowitą miękkość, spowodowaną wyrastaniem nawet do 60 włosków z jednej torebki włosowej. Ze względu na swoje cenne futro szynszyla stała się obiektem polowań, dlatego już przed końcem XIX wieku gatunek ten niemal zupełnie wyginął. Obecnie większość szynszyli hodowana jest na farmach, a ich futra wykorzystywane są w przemyśle odzieżowym.
BUDOWA CIAŁA
Ciało szynszyli jest krępej budowy, co w połączeniu z bardzo gęstym futerkiem nadaje tym zwierzętom kulisty kształt. Wyglądem może przypominać nieco wiewiórkę bądź królika. Długość tułowia waha się w granicach 20-37 cm. Samice szynszyli są z reguły nieco większe i są z reguły “krąglejsze” niż samce. Ogon proporcjonalnie do ciała jest długi, pokryty sztywnymi, ościstymi włosami, podwinięty do góry. Głowa jest duża, kształtna i osadzona na prawie zanikłej szyi. Uszy są duże, okrągłe (3-6 cm), prawie nieowłosione. Uszy stanowią nie tylko doskonale rozwinięty narząd słuchu, ale zwierzę sygnalizuje nimi również swoje emocje. Oczy szynszyli są duże, okrągłe i lekko wypukłe, a ich kolor zależy od odmiany barwnej osobnika. Na czubku pyszczka znajduje się mały nos wyposażony po obu stronach w długie sterczące wąsy. Włosy te nazywane wibrysami – to inaczej włosy czuciowe, a ich długość może dochodzić do 12 cm.
KOŃCZYNY
Przednie łapki szynszyli są znacznie mniejsze od tylnych i mają 5 palców, przy czym tylko cztery z nich są chwytne, piąty natomiast jest prawie wcale nieużywany. Dzięki nim zwierzątko może z łatwością przytrzymywać pokarm i wkładać go do pyszczka. Przednie łapki odgrywają również dużą rolę podczas czynności pielęgnacyjnych. Kilka razy dziennie szynszyla bardzo dokładnie przeczesuje łapkami swoje futerko, przede wszystkim w okolicy pyszczka i brzucha, oraz czyści długie wąsy. Kończyny miedniczne mają cztery palce, są znacznie dłuższe i masywniejsze niż piersiowe. Umożliwiają one szynszylom błyskawiczną ucieczkę oraz silne odbicie się od podłoża. Ruchy szynszyli przypominają trochę kicanie królika. Zwierzęta te potrafią jednak skakać na wysokość metra, a także przeskakiwać odległości znacznie przekraczające długość ich ciała.
ZĘBY
Zęby szynszyli rosną przez całe życie, a ich przyrost roczny szacuje się na 5-7 cm, a to naprawdę sporo jak na taki mały pyszczek. Dlatego muszą być regularnie ścierane, aby nie uległy przerostowi. Dorosłe szynszyle mają 20 zębów – 4 siekacze i 16 trzonowców, głęboko osadzonych w kości szczękowej.
Ile lat żyje szynszyla?
Długość życia szynszyli różni się w wielu źródłach. Różnią się od wielu gryzoni m.in. tym, że są długo wieczne. Teoretycznie szynszyle są w stanie żyć do około 20 lat. Jednak trudno jest spotkać okaz starszy niż 15 lat jest to przeciętny wiek życia szynszyli. Bardzo często szynszyle (niestety) padają po 2-4 roku życia, z powodu np. chorób genetycznych, co może w dużej mierze wiązać się z tym, że w hodowlach dochodzi do nieodpowiedniego łączenia.