Sprzęt

Przed wyruszeniem na grzyby warto się trochę przygotować. Lasy są wilgotne, szczególnie po tylu deszczach, więc należy ubrać się w płaszcz przeciwdeszczowy i kalosze. Jeśli chodzi o wyposażenie to potrzebny będzie mały składany nożyk. Grzyby przenosić będziemy najlepiej w koszyku, w skrajnych przypadkach w wiadrze. Nie można natomiast nosić w torbach foliowych, bo się zaparzają lub kisną i może pojawić się pleśń.

Podział grzybów

Ze względu na smak oraz wpływ na organizm grzyby dzieli się na trzy grupy: jadalne, niejadalne i trujące. Te, które nas najbardziej interesują to oczywiście jadalne. Są to grzyby o dobrym smaku, jak też przychylną działalnością na zdrowie, zawierają bowiem witaminy: C, B1, B2 i dużo białka pośredniego między roślinnym, a zwierzęcym. Grzyby niejadalne to takie, których nie spożywa się ze względu na nieprzyjemny smak, jednak nie są szkodliwe. Zostały jeszcze grzyby trujące, czyli zawierające toksyny. Należy na nie szczególnie uważać, aby nie pomylić ich z jadalnymi.

Budowa grzybów

Podstawowymi elementami grzybów są:

Grzybnia – część podziemna, z której wyrasta owocnik i łączy się z korzeniami drzew.
Trzon – nadziemna rurka utrzymująca owocnik w pionie i transportująca substancje odżywcze oraz wodę.
Kapelusz – element wyrastający z trzonu, górna część grzyba służąca do rozmnażania.
Rurki lub blaszki – znajdują się pod kapeluszem, to w nim są wytwarzane i rozprzestrzeniane nasiona.
Miąższ – wnętrze kapelusza.
Pierścień (tylko u niektórych) – element przyczepiony wokół rurki, pozostałość po bulwie, z której wyrastał grzyb.

Najczęściej spotykane grzyby jadalne

Podgrzybek brunatny (Imleria badia) – grzyb występujący od czerwca do listopada. Można go znaleźć w lasach iglastych, rzadziej w liściastych. Charakterystyczne elementy: kasztanowo-brązowy kapelusz, trzon o wiele jaśniejszy, rurki oliwkowo-żółte i siniejące po uszkodzeniu, miąższ białawo-żółty. Bywa mylony z niejadalnym goryczakiem żółciowym. Przygotowanie: najlepszy do suszenia.

Podgrzybek zajączek (Boletus subtomentosus) – odmiana podgrzybka brunatnego. Wyrasta lipca do października, w miejscu podobnym jak podgrzybki brunatne. Charakterystyczne elementy: kapelusz oliwkowo-brązowy, trzon żółty lub żółtobrązowy, rurki żółte, miąższ kremowy lub biały. Rzadko bywa mylony z niejadalnymi i trującymi grzybami. Przygotowanie: najlepszy do suszenia.

Borowik szlachetny (Boletus edulis) – zwany także prawdziwkiem. Rośnie od maja do nawet grudnia. Występuje najczęściej w lasach mieszanych, ale także w iglastych i liściastych, wiąże się ze świerkami. Charakterystyczne elementy: kapelusz u młodych osobników białawy, u starszych jasnobrązowy lub ciemnobrązowy, na brzegach jaśniejszy, trzon biały lub piaskowy, rurki białe, kremowe lub żółto-oliwkowe, miąższ biały. Bywa mylony z niejadalnym goryczakiem żółciowym i trującym borowikiem szatańskim. Przygotowanie: najlepszy do suszenia, dużo smaczniejszy od innych grzybów.

Koźlarz babka (Leccinum scabrum) – zwany zdrobniale koźlakiem. Rośnie od maja do października. Występuje w lasach liściastych i mieszanych, wiąże się z brzozą. Charakterystyczne elementy: kapelusz od jasnobrązowego do ciemnobrązowego, czasem białawy, trzon biały z licznymi czarnymi kosmkami, rurki białe lub szarobrązowe, miąższ biały. Bywa mylony z niejadalnym goryczakiem żółciowym. Przygotowanie: najlepszy do suszenia.

Koźlarz czerwony (Leccinum aurantiacum) – zwany także kozakiem i osakiem. Odmiana koźlarza babki. Rośnie od lipca do października. Występuje w miejscach podobnych co koźlarz babka, wiąże się z brzozą i osiką. Charakterystyczne elementy: kapelusz pomarańczowo-czerwony, trzon biały, czasem z czarnymi kosmkami, rurki białe, żółte lub oliwkowe, miąższ biały, po przekrojeniu czarnieje. Rzadko bywa mylony z grzybami niejadalnymi i trującymi. Przygotowanie: najlepszy do suszenia.

Pieprznik jadalny (Cantharellus cibarius) – zwany najczęściej kurką. Rośnie od czerwca do października. Występuje w lasach iglastych i liściastych, wiąże się z brzozą i świerkami. Charakterystyczne elementy: kapelusz żółty lub pomarańczowo-żółty, u młodych okazów jest okrągły, później staje się wypukły z podwiniętym brzegiem, trzon o barwie kapelusza, blaszki o podobnym kolorze, miąższ bladożółty. Bywa mylony z niejadalną lisówką pomarańczową. Przygotowanie: smażona, używana często w wielu daniach.

Czubajka kania (Macrolepiota procera) – zwana w skrócie kanią. Rośnie od lipca do października. Występuje w lasach iglastych, liściastych i mieszanych, także na obrzeżach i polanach, wiąże się najczęściej z bukiem i akacją. Charakterystyczne elementy: kapelusz w kształcie parasola, biały z brązowymi łuskami, których przybywa im bliżej środka, na środku twardy, brązowy czubek, trzon wysoki, brązowy, pokryty ciemniejszymi kosmkami, znajduje się na nim ruchomy pierścień, blaszki białe, gęste i szerokie, miąższ biały. Bywa mylona z niejadalną czubajką czerwieniejącą i śmiertelnie trującym muchomorem zielonawym. Przygotowanie: najlepsza smażona w panierce.

Jak zbierać grzyby

Po zidentyfikowaniu jadalnego grzyba należy przystąpić do wyjęcia go z ziemi. Najlepiej to robić metodą wykręcania. Następnie odkrajamy korzonek, by sprawdzić, czy jest robaczywy. Można to poznać, po licznych dziurkach w trzonie. Jeśli grzyb jest zdrowy można go spokojnie zabrać. Jednak gdy jest robaczywy należy go wyrzucić, ewentualnie wcześniej pokroić w kawałki, by się lepiej rozsiał.

Podsumowanie

Mam nadzieję, że artykuł pomoże w przygodach z grzybami. Zachęcam do takiego aktywnego spędzania czasu na łonie natury. Nalegam jednak, by dokładnie sprawdzać co zbieramy, bo może się to źle skończyć.