W piątek, 21 października przywitaliśmy się z uczestnikami i uczestniczkami projektu “Trudny temat: weź to na warsztat”. Na dwudniowe spotkanie zaproszono 30 nauczycieli i nauczycielek wraz z uczniami i uczennicami z 30 szkół z całej Polski. Organizatorami projektu jest Centrum Edukacji obywatelskiej, a inicjatorem Fundacja Evens.
W Warszawie, w Austiackim Forum Kultury, na Konferencji Otwierającej projekt, przedstawiciele grup projektowych mieli możliwość zapoznać się z ciekawymi metodami służącymi pomocą w zmierzeniu się z trudnymi tematami, o których często milczy się w szkole, w mieście lub w internecie.
Alicja Pacewicz wiceprezeska Centrum Edukacji Obywatelskiej, która jest organizatorem projektu oraz Joanna Krawczyk z Fundacji Evens, która jest inicjatorem projektu, nie kryły wzruszenia, że tak wielu młodych ludzi chce się uczyć rozwiązywać konflikty. Początkiem tej drogi jest posiadanie umiejętności skutecznego rozmawiania. Tak naprawdę rozmowa nie jest nakłanianiem do zajęcia stanowiska, nie zmierza do tego, by przekonać kogoś, zdominować, czy zmienić jego poglądy. Prawdziwa rozmowa, jak twierdzą twórcy debaty CoResolve, to wykształcenie w sobie niesamowitych mechanizmów, pozwalających na uczenie się słuchania innych ze zrozumieniem, dostrzegania wartości w głosach mniejszościowych, oraz podejmowania działań zmierzających do otwarcia grupy. Jest to o tyle ważne, że współcześnie w debacie publicznej i mediach dominuje komunikat perswazyjny lub nawet retoryka wojenna, będące skutecznym sposobem na destrukcję sztuki konwersacji oraz namnażanie się konfliktów.
Dwudniowe spotkanie prowadzone było metodą warsztatową. Uczniowie mieli zajęcia z animatorkami, a nauczyciele poznawali działanie narzędzi z perspektywy metapoziomu, by móc ich skutecznie używać później w pracy z całymi zespołami uczniowskimi. Do współpracy zaproszono różne instytucje partnerskie – Fundacja Generator, Fabryka Komunikacji Społecznej, Strefa Wolno-Słowa, Fundacja Drama Way, Towarzystwo edukacji Obywatelskiej – które w dalszych etapach realizacji projektu będą odwiedzały szkoły uczestników, by prowadzić tam nich warsztaty. Wszyscy mieli szansę porozmawiać z nimi i poznać opracowaną przez nich metodę pracy z trudnym tematem podczas World Café – czyli spotkań przy stolikach eksperckich.
Uczniowie i uczennice wzięli udział w warsztacie integracyjnym, prowadzonym przez trenerki: Katarzynę Tekień oraz Gretę Droździel-Papugę, podczas którego mogli się poznać i wymienić opiniami na temat tego, jak wygląda ich szkoła marzeń. Następnego dnia konferencji wzięli udział w warsztacie dotyczącym diagnozy problemu – skupili się oczywiście na trudnych tematach w szkole.
W tym samym czasie nauczyciele i nauczycielki zaprosiliśmy na warsztat z wykorzystaniem metody CoResolve Youth Speak, który poprowadziła Małgorzata Borowska z Towarzystwa Edukacji Antydyskryminacyjnej. Rozmawialiśmy o roli uczniów i uczennic w projekcie, o obawach i mocnych stronach projektu. Opiekunowie tego projektu to silna grupa wyjątkowych nauczycieli i nauczycielek, którzy chcą wspierać swoich podopiecznych w rozwoju, ale także rozwijać się samemu.
Podczas dwudniowego spotkania, osoby prowadzące warsztaty starały się przekazać zgromadzonym kilka prostych prawd, którymi należy się kierować, by umieć ze sobą rozmawiać:
– należy poznać, co nas łączy i dzieli, by móc się szanować nawzajem – dlatego uczniowie oraz nauczyciele wykonywali ćwiczenia, pozwalające na scalenie grupy (rysowanie drzew, kwiatów, twarzy…);
– rozmowa nie toczy się po to, by zająć jakieś stanowisko – o wiele bardziej wartościowym jest wysłuchanie, co kto ma do powiedzenia;
– nie muszę zmieniać swych poglądów, by móc zgodzić się z czyimś zdaniem;
– czasem przypadkowo usłyszane stwierdzenie może dla mnie stać się “ziarnem prawdy”;
– nie ma jednego sposobu na rozwiązanie problemu – pomysł każdego może okazać się tym dobrym (w tym celu poznawaliśmy cały szereg metod działania);
– debata, rozmowa mają budować, a nie dzielić, mają pozwalać się rozwijać, a nie rozbijać relacje;
– jeśli rozmowa powoduje powstawanie konfliktów niszczących zespół, to znaczy, że jest ona źle prowadzona;
– nikt nie ma monopolu na prawdę;
– nie należy generalizować – uczestnicy rozmowy wypowiadają się w swoim imieniu.
Co nas czeka?
Uczniowie klas VI w naszej szkole muszą zdiagnozować w dowolny sposób trudny temat, z którym chcieliby się zmierzyć, następnie wybrać metodę lub metody, przy pomocy których chcą spróbować nauczyć się o tym problemie mówić, dostrzegać go i mu przeciwdziałać. Ustalenia zostaną przekazane organizatorom projektu, którzy wyznaczą nam datę szkolenia z danej metody – odbędzie się ono w naszej szkole.
Następne etapy, to realizacja działań, spisanie doświadczeń, opublikowanie ich, a następnie w przyszłym roku zaproszenie nowych zespołów uczniowskich z 200 szkół w kraju do przetestowania wypracowanych metod.
Spotkanie warsztatowe, to również możliwość poznania sekretnych miejsc w stolicy. Niezwykłą atrakcją było spożywania posiłku w restauracji w Pałacu Kultury i Nauki, Pomimo deszczu, udało nam się – mnie i Weronice – zobaczyć Warszawską Syrenkę, remontowane Bulwary Wiślane, budynek Biblioteki Uniwersyteckiej, okolice Zamku Królewskiego wraz z Rynkiem Starego Miasta, czy Pałac Prezydencki. Dużo zabawy było również pod ziemią, gdy trzeba było się wydostać z metra oraz przy ujarzmianiu tańczących walizek, spadających czapek i umykających parasolek, ale… to już całkiem inna historia :)