(z wrześniowego numeru „Echa Szkoły”)
W tym roku zbliża się 75 rocznica powstania Polskiego Państwa Podziemnego. Poprosiłyśmy Panią Edytę Baranowską- nauczycielkę historii i wiedzy o społeczeństwie o krótka rozmowę dotyczącą zbliżającej się rocznicy.
Polskie Państwo Podziemne to tajne struktury państwa polskiego, które istniały w czasie II wojny światowej. Polacy w tym okresie dokonali wielu niebywałych osiągnięć. Które z nich uważa pani za największe ?
Pani E. Baranowska: Największym z pewnością była Akcja Burza 44 – której celem było m.in. wyzwalanie spod okupacji niemieckiej i radzieckiej ziem polskich, i jej najbardziej heroiczny aspekt – Powstanie Warszawskie- będące próbą wyzwolenia Warszawy z rąk nazistów.
Armia Krajowa była największą podziemną armią w okupowanej Europie. Pod koniec 1942 roku AK liczyła już kilkaset tysięcy żołnierzy. To chyba powód do dumy?
Pani E. Baranowska: Na pewno możemy podziwiać ich za wielką odwagę, bohaterstwo. Za to, że walczyli do końca i za to, że oddawali życie w młodym wieku. Powinniśmy brać z nich przykład, bo dzięki nim mamy wolną Polskę. Są oni wzorem patriotyzmu. Podam tu przykład mojego krewnego Andrzeja Bielca (szwagier mojego dziadka). Był AK-owcem. Brał udział w akcji „Burza”. W 1944 roku został zatrzymany i wywieziony do ZSRR, skąd już nigdy nie wrócił. Zmarł z głodu i wycieńczenia. Drugim, również dalszym krewnym (też szwagrem mojego dziadka) był Władysław Szastak, który razem z Andrzejem Bielcem został w 1944 roku aresztowany w Radzyminie i wywieziony na Wschód. On jednak zdołał ocaleć i powrócić do domu. Od 1951 roku pracował w P.P.R.N. w Radzyminie, będąc Kierownikiem referatu kultury i sztuki.
Karą za udział w Państwie Podziemnym była śmierć lub obóz koncentracyjny. Czy uważa Pani, że ludzie uczestniczący w ruchu oporu byli bohaterami ?
Pani E. Baranowska: Tak, byli wielkimi bohaterami, do tego nie bali się oddać tego co najważniejsze- czyli życia.
O czasie II wojny światowej powstało dużo ciekawych książek. Czy poleciłaby Pani jakąś ciekawą książkę lub film naszym czytelnikom?
Pani E. Baranowska: Jeśli chodzi o książki, to myślę, że: „ Bitwa o Monte Casino” Melchiora Wańkowicza, „ Kamienie na Szaniec”. Aleksandra Kamińskiego. Zachęcam też do przeczytania pozycji „Radzymińscy żołnierze Armii Krajowej” Mieczysława Chojnackiego. Z filmów najbardziej nawiązująca do tej okazji wydaje się nowa produkcja, która dopiero wchodzi do kin 19 września „ Miasto 44”.
Czy chciałaby Pani dodać jakąś wskazówkę dla naszych kolegów?
Pani E. Baranowska: Moim zdaniem każdy uczeń – młody Polak powinien zwiedzić Muzeum Powstania Warszawskiego. Ono najtrafniej przedstawia tragedię dni powstańczych, życie powstańczej Warszawy, bohaterstwo młodych ludzi, Apokalipsę stolicy.
Chciałam zachęcić młodzież gimnazjalną, aby brała udział w licznych konkursach z okresu wydarzeń II wojny światowej: z czasów okupacji Polski.
Bardzo dziękujemy za poświęcony nam czas i podzielenie się z nami swoimi refleksjami.
Pani E. Baranowska: Również dziękuję.
Aleksandra Woja, kl. II a gim
Lidia Piotrowska, kl. II a gim.